Nhiều ba mẹ thường nghĩ: muốn con giỏi tiếng Anh thì phải cho học sớm, tìm giáo trình phù hợp, thậm chí mời giáo viên nước ngoài về dạy tại nhà. Nhưng ít ai nhận ra rằng ngôn ngữ đầu tiên mà trẻ tiếp cận và học tốt nhất lại chính là ngôn ngữ đến từ sự lặp lại và kết nối cảm xúc mỗi ngày, ngay trong chính ngôi nhà của mình.
Và nếu tiếng Việt là ngôn ngữ con dùng để yêu thương, để diễn đạt bản thân, thì tiếng Anh – nếu được ba mẹ gieo mầm đúng cách – cũng có thể trở thành một “người bạn thứ hai” đầy thân thuộc.
Bắt đầu từ đâu? Từ chính những lời nói thường ngày của ba mẹ. Chỉ cần vài cụm từ đơn giản, lặp lại đúng thời điểm, được nói ra bằng sự quan tâm là đủ để tạo ra môi trường ngôn ngữ thứ hai cho con.
Vì sao nên bắt đầu bằng những cụm từ ngắn gọn?
1. Trẻ học qua cảm xúc
Khi một đứa trẻ nghe câu “Good job!” sau khi hoàn thành xếp đồ chơi, điều trẻ ghi nhớ không chỉ là nghĩa của từ, mà còn là cảm giác vui thích, được ghi nhận. Cảm xúc tích cực chính là chất xúc tác giúp ngôn ngữ được lưu giữ lâu dài hơn trong trí nhớ.
2. Cụm từ ngắn giúp hình thành phản xạ
Trẻ không học như người lớn. Trẻ không cần biết “good” là tính từ hay “job” là danh từ. Trẻ học qua toàn bộ cụm từ, qua ngữ điệu, và qua ngữ cảnh. Việc dùng lại các câu ngắn, quen thuộc sẽ giúp con dần hình thành khả năng phản xạ tự nhiên bằng tiếng Anh.
3. Ba mẹ không cần giỏi tiếng Anh vẫn có thể dạy con
Nhiều ba mẹ lo lắng vì vốn tiếng Anh hạn chế. Nhưng thực tế, bố mẹ không cần phải dạy ngữ pháp hay từ vựng nâng cao. Chỉ cần kiên trì lặp lại 5-10 câu đơn giản mỗi ngày, bố mẹ đã tạo ra môi trường học lý tưởng nhất cho con: đều đặn, nhẹ nhàng và đầy yêu thương.
10 cụm từ tiếng Anh ba mẹ có thể dùng với con mỗi ngày
Dưới đây là những cụm từ đơn giản, phù hợp với các tình huống sinh hoạt hằng ngày. Điều quan trọng không nằm ở việc dùng bao nhiêu, mà ở sự kiên trì và sự lặp lại đúng lúc.
- Good job! – Con giỏi lắm
Dùng khi con hoàn thành một nhiệm vụ như mặc đồ xong, vẽ tranh, hoặc cất đồ chơi. Câu khen ngắn nhưng rất hiệu quả để củng cố sự tự tin và động lực nội tại của con. - Time to eat! – Đến giờ ăn rồi
Giúp con làm quen với việc dùng tiếng Anh trong các mốc sinh hoạt. Dùng đều đặn mỗi bữa, con sẽ ghi nhớ như một phản xạ. - Be careful! – Cẩn thận nhé
Khi con bưng ly nước, trèo lên ghế, hay chạy nhanh trong sân. Đây là cách vừa nhắc nhở vừa lồng ghép tiếng Anh trong tình huống thực tế. - Let’s clean up! – Dọn dẹp nào
Sau khi chơi xong, cùng con gom đồ chơi và nói câu này mỗi lần. Không chỉ giúp con học từ mới, mà còn rèn luyện tính tự giác. - Are you ready? – Con sẵn sàng chưa?
Trước giờ đi học, khi chuẩn bị ra ngoài, hoặc trước giờ ăn. Câu hỏi này giúp con bắt đầu làm quen với cấu trúc câu hỏi đơn giản. - Hurry up! – Nhanh lên nào
Được dùng để thúc đẩy con mà không gây áp lực. Tùy theo ngữ điệu, đây có thể là một câu vui nhộn hoặc một lời nhắc nhẹ. - I’m proud of you. – Ba/Mẹ tự hào về con
Dùng sau những nỗ lực nhỏ: con kiên nhẫn tô màu, con biết nhường đồ chơi, hay con tự thay quần áo. Một câu khích lệ có thể gieo mầm cho cả sự tự tin dài lâu. - Try again! – Thử lại lần nữa nhé
Thay vì “con sai rồi” hay “sao con chưa làm được?”, hãy nói “Try again!”. Câu này dạy con rằng sai là bình thường, điều quan trọng là cố gắng thêm một lần nữa. - Give me a hug! – Ôm Ba/Mẹ nào
Sự tiếp xúc thể chất tích cực kết hợp với tiếng Anh sẽ giúp trẻ gắn ngôn ngữ với cảm xúc yêu thương – một trong những cách học bền vững nhất. - Sweet dreams! – Chúc con mơ đẹp
Trước giờ ngủ, hãy thì thầm câu này. Nếu được lặp lại mỗi đêm, đây sẽ trở thành một thói quen vừa ngọt ngào, vừa giúp con khép lại một ngày với tiếng Anh trong tâm trí.
Gợi ý để ba mẹ áp dụng hiệu quả
- Tập trung vào việc lặp lại thay vì số lượng: Thay vì học 10 câu trong một ngày, hãy chọn 1-2 câu phù hợp nhất với sinh hoạt của con và dùng đi dùng lại mỗi ngày.
- Nói đúng lúc: Không cần giải thích nghĩa tiếng Việt. Hãy nói đúng lúc: trước bữa ăn, sau giờ chơi, khi con buồn, khi con vui. Ngữ cảnh sẽ giúp con hiểu và ghi nhớ lâu hơn bất kỳ bản dịch nào.
- Kết hợp hành động: Trẻ học tốt nhất khi ngôn ngữ đi kèm hành động. Ví dụ: khi nói “Let’s clean up!”, hãy cùng con xếp lại đồ chơi. Khi nói “Give me a hug!”, hãy mở rộng vòng tay.
Hành trình ngôn ngữ bắt đầu từ từng khoảnh khắc nhỏ
Tiếng Anh không cần bắt đầu từ bảng chữ cái hay những bài tập dài dòng. Đối với trẻ nhỏ, mọi điều mới mẻ đều có thể bắt đầu từ một câu nói ấm áp của ba mẹ. Mỗi ngày một câu, mỗi tình huống một cụm từ. Chính ba mẹ đang tạo nên một môi trường học tiếng Anh sống động và giàu cảm xúc cho con.
Và điều tuyệt vời nhất là: ba mẹ không cần chỉ dạy, ba mẹ chỉ cần hiện diện, nói, và yêu thương.
